Bu yazımızda, Boğaz’ın Anadolu yakasında bulunan Çengelköy ’ü beraber keşfetmeye ne dersiniz? Boğaz’da adeta birer inci tanesi gibi dizilen semtlerin hepsi gibi, Çengelköy de şahsına münhasır bir güzellikte. Konumu ve havası öylesine güzel ve farklı ki, Osmanlı döneminde ruhi sıkıntı yaşayan hastalar, bu semtte bulunan yalılara yerleştirilip tedavi edilirlermiş.
Çengelköy, Üsküdar’ın kuzeyinde Kuzguncuk ve Beylerbeyinden hemen sonraki semt. Tüm boğaz semtleri gibi hala eski güzelliğini, tarihi dokusunu korumakta. Dar sokakları, cumbalı evleri ve yerli halkıyla eskilerden bir koku duymamak içten değil. Sokaklar tarihi çınar ağaçlarıyla çevrili. Bölge çok eskiden beri sebze-meyve yetiştiriciliği konusunda oldukça isim yapmış.
Çengelköy Salatalığı
Çengelköy salatalığını duymayanınız var mı? Semt sakinleri bu salatalığa sadece ‘çengel’ diyor. Fakat itiraf etmeliyim ki bu salatalık İstanbul içinde çok daha ucuz olduğu halde, yerinde çok pahalı. Eee taş yerinde ağırdır diye boşuna dememişler.
Çengelköy ismi hakkında birkaç rivayet var. Bölgenin 15. yüzyıldaki durumu ile ilgili fazla bilgi bulunmamasına rağmen, İstanbul’un fethi hazırlıkları sırasında Fatih’in Çengelköy sahillerine geldiği ve gördüğü Bizans’tan kalma gemi çengelleri (çıpalar) nedeniyle buralara önceleri “Gemi Çengeli” şeklinde isim verildiği, daha sonraları sadece “Çengelköy” olarak anılmaya başlandığı söylenir.
Çengelköy sahili yürüyüş için çok uygun değil. Araçların gürültüsü ve yoğunluğu çevrenin tadını çıkarmanıza engel oluyor. Yürürken en dikkat çeken yerler hiç şüphesiz yalılar. Semtte mimari yapı ve evler de ilginizi çekecektir.
Tipik Çengelköy sokakları, yan yana sıralı evlerin bulunduğu, birbirleriyle çeşitli noktalarda buluşan düzensiz sokaklardan oluşur. Burada sokaklarda yer alan evler genellikle bir veya iki katlıdır; etraflarını kuşatan yahut evlerin arka kısımlarında kalan küçük bir bahçeye sahiptirler.
Sahil boyu balık tutanlara rastlayacaksınız. Özellikle Kuleli mahallesindeki geniş alan balık tutmak için uygun. Balık tutmayı seviyorsanız, ilk bulduğunuz boşluktan oltanızı sallayın. Hadi rastgele…
Çengelköy Sokakları
Semtin tadını çıkarmaya niyetliyseniz, ara sokaklardan mahalle içine yürümenizi öneriyoruz. Sokaklarda yürürken Polis Karakolu’nun önündeki eser dikkatimizi çekiyor. Osmanlı İmparatorluğu döneminin ünlü spor dalı atçılık ve okçuluk takımı “Lahanacılar“ın sembolü olan bu çeşme, günümüze kadar gelebilmiş şanslı eserlerden.
Sahilden yürürken, 1 km. kadar daha ilerleyip Kuleli Askerî Lisesi’nin önüne ulaşıyoruz. Eşsiz güzellikteki bu yapıya hayran hayran bakacak, sayısız fotoğraf çekeceksiniz. Nice başarılı asker yetiştiren bu bina, koru içerisinde tüm haşmetiyle Boğaz’ı seyrediyor.
Semtin tarihi noktaları
Semtte birçok tarihi camii var. Hacı Ömer Efendi Camii, Kerime Hatun Camii, Şeyh Ahmet Efendi Tekkesi ve Çınaraltı Camii tarihi dokusuyla dikkat çekiyor. Çengelköyden Kuleli’ye yürürken karşınıza çıkacak Kaymak Mustafa Paşa Camii ise denize sıfır konumuyla ayrı bir güzellikte. Bu bölge Kuleli mahallesi olarak adlandırılıyor.
Gezdiniz, yoruldunuz. Şimdi bir bardak demli çay veya Türk kahvesi eşliğinde Boğaz’ı seyredip keyif yapmaya ne dersiniz? Bu keyif için Çınaraltı kahvesi hiç şüphesiz en doğru adres. Bahçesindeki tarihi çınar ağacı, farklı gövdesiyle gerçekten görülmeye değer.
Oldukça yaşlı olan bu çınar ağacının (ağacın bin yıllık olduğu iddia ediliyor.) dallarının birçoğu toprağa paralel uzamış, uzunluklarından dolayı kırılmamaları için altlarına destekler konmuş. Çınarın yanındaki yalıyı yaptıran Abdullah Paşa burada küçük bir cami de yaptırmış. Bu kahveye dışardan yiyecek getirmek serbest. İçecekleri oradan alacaksınız ama. Yok ben yiyecek taşımam diyenlerdenseniz, şahane tostları ve kahvaltılıklarıyla kendinize ziyafet çekebilirsiniz. Burada kredi kartı geçmiyor, ödeme sadece nakit yapılabiliyor.
Süper Baba
Bizden hatırlatması. Kahve bizi aldı eskilere götürdü. 90’lı yıllarda birçok kişinin hafızasında yer etmiş Süper Baba dizisine uzun yıllar ev sahipliği yapmış bu kahve. Süper Baba dizisi çocukluk hatıralarımızın baş köşesindeki yerini hiç kaybetmedi. (Kahveye gelirken ana cadde üzerinde bulunan ve 150 yıllık geçmişe sahip Has Ekmek Fırını’ndan poğaça-simit almak iyi bir fikir; tavsiye ediyoruz.)
Çengelköy’de çok güzel balıkçılar, börekçiler ve bilindik marka pastaneler var. Bütçenize ve keyfinize göre bir mekân bulacağınızdan şüphemiz yok.
Çarşı içindeki mağazalardan hediyelik seçebilir, iskelenin önündeki lokmacıdan bol tarçınlı lokma alıp gezinize devam edebilirsiniz. Semtte çok güzel müzik merkezleri de var. Duyurularını takip edip ücretsiz dinletilere katılabilir, sanatla ruhunuzu iyi edersiniz.
Çengelköy’e Nasıl gidilir:
Eminönü, Kabataş veya Beşiktaş’tan Üsküdar’a vapurla geçerek, Beykoz istikametine giden dolmuş veya otobüslere binerek Çengelköy’e ulaşabilirsiniz. Dolmuşlar hemen İskele önünden, otobüsler ise yolun karşısından kalkıyor. Üsküdar-Çengelköy arası mesafe 9 km.
Gonca Sağlık
